Finansowanie projektów automatyzacji i robotyzacji, cz. 1

Zautomatyzowane linie produkcyjne i roboty są obecne w fabrykach od dziesięcioleci. Kiedyś były wykorzystywane przede wszystkim w produkcji wielkoseryjnej, w prężnie rozwijających się branżach, na przykład motoryzacyjnej. Od pewnego czasu także średnie i małe przedsiębiorstwa coraz częściej sięgają po nowoczesne rozwiązania. Wydaje się, że jest to nieuniknione, bo wkrótce bez automatyki przemysłowej i robotów nie będzie można walczyć o przewagę konkurencyjną.

Wielu przedsiębiorców odkłada decyzję o robotyzacji, obawiając się wysokich kosztów. Rzeczywiście, ceny urządzeń, oprogramowania i wdrożenia kompleksowych rozwiązań mogą być wysokie. Firma Mitsubishi Electric konstruuje swoją ofertę w taki sposób, żeby jak najbardziej ułatwić automatyzację i robotyzację procesów produkcyjnych krok po kroku – od rozwiązań stosunkowo prostych, ale przynoszących realne korzyści, po kompletne linie produkcyjne o wysokiej wydajności.

Zwrot z inwestycji (RoI) może nastąpić w okresie od kilku do kilkudziesięciu miesięcy – w zależności od potrzeb przedsiębiorstwa, wybranej ścieżki i gotowości do zmian w chwili podejmowania decyzji o inwestycji.

Koszty robotyzacji

Poszukując instrumentów finansowych ułatwiających robotyzację, trzeba wziąć pod uwagę, że niektóre sposoby finansowego wsparcia mogą być wykorzystane jedynie w kontekście wybranych kategorii kosztów. Można je pogrupować w następujący sposób (choć poszczególne programy wsparcia mogą stosować własne definicje i kryteria kwalifikujące do poszczególnych kategorii):

  • zakup linii produkcyjnych i robotów,
  • zakup osprzętu,
  • adaptacja pomieszczeń i dostosowanie ich do potrzeb nowych urządzeń,
  • prace badawcze i usługi naukowe, mające na celu opracowanie nowych technologii wykorzystujących w pełni robotyzację,
  • modyfikacja technologii produkcji tak, żeby robotyzacja i automatyzacja procesów były maksymalnie efektywne,
  • modernizacja i rozbudowa systemów IT,
  • zakup oprogramowania, integracja nowych systemów z istniejącą infrastrukturą,
  • szkolenie pracowników,
  • zatrudnienie specjalistów,
  • obsługa serwisowa zdarzeń w okresie rozruchu,
  • straty materiałów w wyniku błędów w oprogramowaniu i konfiguracji urządzeń w fazie uruchamiania linii i w pierwszym okresie eksploatacji.

Rozwiązania systemowe

Automatyzacja i robotyzacja muszą być priorytetami gospodarki państwa, ponieważ transformacja cyfrowa przemysłu może poprawić konkurencyjność Polski na arenie międzynarodowej, zainicjować transfer nowoczesnych technologii, zachęcić poważnych partnerów biznesowych do inwestowania i składania zamówień w Polsce.

Ponieważ wspieranie nowoczesnych metod produkcji leży w interesie państwa, przedsiębiorcy mogą liczyć na to, że weźmie ono na siebie część kosztów związanych z inwestycjami w nowe technologie. Znaczący zastrzyk finansowy można uzyskać ze środków przeznaczonych przez Unię Europejską na rozwój i zwiększanie konkurencyjności.

Polscy przedsiębiorcy mogą korzystać z wielu form dofinansowania zakupu urządzeń automatyki i robotów przemysłowych. Wygodnym i rzetelnym źródłem informacji na ten temat jest strona Fundacji Platforma Przemysłu Przyszłości, a zwłaszcza Nawigator Finansowy: https://przemyslprzyszlosci.gov.pl/nawigatorfinansowy/, przy pomocy którego można przeszukiwać bazę instrumentów finansowych, zaprojektowanych po to, aby wspierać robotyzację i automatyzację produkcji.

Ulga na robotyzację przemysłową

O tym instrumencie dyskutuje się od kilku lat. Miał być uruchomiony pod koniec 2019 roku, nie działa do dziś, ale postanowiono włączyć go do programu Polski Ład. 8 września 2021 r. opublikowano projekt Ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który wyznacza datę rozpoczęcia programu „Ulga na robotyzację” na 1 stycznia 2022.

Istotą programu jest przyznanie płatnikom CIT i PIT prawa do odliczenia od podstawy opodatkowania 50% kosztów inwestycji w robotyzację. Przedsiębiorcy będą mogli najpierw zaliczyć wydatki poniesione na ten cel do kosztów, a następnie dodatkowo odliczyć połowę tych kosztów od podstawy opodatkowania.

Lista kosztów kwalifikowanych jest obszerna:

  • koszt nabycia nowych robotów przemysłowych; maszyn i urządzeń peryferyjnych do robotów przemysłowych funkcjonalnie z nimi związanych; maszyn, urządzeń i innych rzeczy funkcjonalnie związanych z robotami przemysłowymi, które służą zapewnieniu ergonomii i bezpieczeństwu pracy w odniesieniu do tych stanowisk, gdzie zachodzi interakcja człowieka z robotem przemysłowym. Chodzi szczególnie o czujniki, sterowniki, przekaźniki, zamki bezpieczeństwa, bariery fizyczne (ogrodzenia, osłony) czy optoelektroniczne urządzenia ochronne (kurtyny świetlne, skanery obszarowe), maszyny, urządzenia lub systemy służące do zdalnego zarządzania, diagnozowania, monitorowania lub serwisowania robotów przemysłowych, zwłaszcza czujniki i kamery, urządzenia do interakcji człowiek-maszyna do robotów przemysłowych;
  • koszty nabycia wartości niematerialnych i prawnych niezbędnych do poprawnego uruchomienia i przyjęcia do używania robotów przemysłowych oraz innych środków trwałych wymienionych powyżej;
  • koszty nabycia usług szkoleniowych dotyczących robotów przemysłowych i innych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa powyżej;
  • opłaty ustalone w umowie leasingu finansowego robotów przemysłowych i innych środków trwałych.