Programowanie sterowników PLC (i np. konfiguracja sterownika PLC FX5U) wiąże się ze skomplikowanymi algorytmami które sprawiają, że to właśnie one są mózgiem maszyn, decydując o każdym możliwym ruchu. Automatycy wybierają sterowniki PLC  jako swoją specjalność głównie z powodu tworzenia czegoś nowego, a najlepszy moment podczas pracy z nimi, oprócz samego programowania, śmiało można wskazać na zatwierdzenie poprawnie działającego programu. Ale oprócz rzeczy tych przyjemniejszych i ciekawszych należy wykonać rzeczy przymusowe, a jest to chociażby skonfigurowanie sterownika. Poniższy wpis będzie poświęcony wybranym funkcjom do ustawienia podczas konfiguracji sterownika PLC FX5U Mitsubishi Electric w oprogramowaniu GX Works3. Być może nie miałeś do czynienia ze sterownikami PLC Mitsubishi Electric ale nie zaszkodzi abyś zapoznał się z możliwościami jakie można w nich skonfigurować. W pozostałych sterownikach opcję mogą być podobne

Wartość początkowa rejestru

Poprzedni wpis z tej serii został zakończony instrukcją dotyczącą opcji podtrzymania wartości rejestrów po resecie sterownika. Inną równie istotną opcją jest wartość początkowa rejestru. Jest to wartość, którą sterownik przypisuje zaraz po wgraniu programu. Ta opcja jest bardzo przydatna podczas fazy testowania programu, kiedy wielokrotnie wgrywana jest konfiguracja sterownika i rejestry są zerowane. Aby nie tracić czasu na ponowne ustawienie nastaw urządzeń lub wartości stałych programu, są one wgrywane automatycznie. Przy seryjnej produkcji układów sterowania ta opcja może przydać się również aby wgrywać domyślne ustawienia maszyny. Istnieje jednak pewne ryzyko podczas ich stosowania. Szczególną uwagę należy zwrócić podczas wgrywania programu do sterownika zainstalowanego w pracującej maszynie, gdyż ustawione wartości początkowe mogą różnić się od aktualnych, dlatego zalecam czujność przy stosowaniu tej opcji.

Wartości początkowe definiujemy w następujący sposób:

1. Należy dodać nową tablicę z wartościami rejestrów w folderze [Device]. W oknie [Navigation] wybierz [Device > Device Memory > Add New Data]
2. Tablica rejestrów o nazwie [MAIN] otworzy się w postaci jak na poniższym screenie. Jest to widok domyślny [Word Multi-point] i nie jest przejrzysty. Lepszym trybem i o wiele przejrzystszym jest widok [Bit and Word] jak na kolejnym screenie.
   
   Powyższy widok umożliwia szybki pogląd nie tylko na wartości rejestrów (3) ale również nazwy każdego z nich (5) jak i bitowa reprezentacja (2). Kolumna (4) umożliwia wprowadzenie do rejestrów znaków.
3. Wgranie danych do PLC – zakładka [Online] > [Write to PLC…]
   Wartości początkowe rejestru będą wgrane do sterownika jeśli zostaną one zaznaczone.

Konfiguracja sterownika PLC FX5U – nadpisanie rejestrów po restarcie

Opisany powyżej sposób powoduje, że wartości rejestrów w [Device Memory] zostaną zaktualizowane w PLC tylko podczas ich wgrania jak w pkt. 3. Dodatkowo istnieje możliwość takiej konfiguracji rejestrów, aby aktualizowały się one po każdym resecie sterownika wywołanym np. zanikiem zasilania. Należy jednak uważać, gdyż może to powodować utratę ważnych nastaw. Dlatego zanim ustawisz nadpisywanie wartości rejestrów po resecie, upewnij się czy nie zaszkodzą to dalszemu działaniu programu.

1. Należy dodać nową tablicę z wartościami rejestrów w folderze [Device]. W oknie [Navigation] wybierz [Device > Device Initial Value > Add New Data] (1)
   Następnie należy określić zakres nadpisywanych rejestrów (3), pierwszy rejestr [Start] i ostatni [End]. Wartości rejestrów z [Device Memory] o nazwie [MAIN] (4) zostaną  przetransferowane do pamięci [Device Initial Value] jeśli wybierzemy [Device Memory Diversion] (5). Wybierając drugi przycisk [Register to Device Memory] aktualne wartości w PLC zostaną skopiowane do tablicy [Device Initial Value] do wybranego “Device Memory”. Rejestry, które można ustawić dla wartości początkowych, muszą mieścić się w zakresie rejestrów podtrzymywanych po zaniku zasilania sterownika.
2. Ostatnią częścią w tej konfiguracji to ustawienia [File Setting] (1) znajdujące się w [CPU Parameter]. Należy aktywować funkcję [Device Initial Value] (2) oraz oznaczenie, która tablica ma być nadpisywana po restarcie (3).
   
3. Wgranie danych [Device Initial Value].

Zdalny START/STOP/RESET 

Po tym jak konfiguracja sterownika PLC FX5U się zapisze, możliwy jest restart. Można to wykonać poprzez przełącznik RUN/STOP/RESET znajdujący się na czole sterownika poprzez przytrzymanie go w pozycji [RESET] do czasu migania diody [ERR]. Problemem jest kiedy zmiany należy dokonać zdalnie np. poprzez połączenie internetowe – nie mamy wtedy fizycznego dostępu do sterownika. W takich wypadkach pomocne są zdalne operacje.

Jest to wygodna funkcja, gdyż nie musimy za każdym razem podchodzić do sterownika, a tylko wykonać parę klików myszki. W przypadku możliwości zdalnego resetu, aby funkcja była dostępna należy ją aktywować (3). Jest ona umieszczona w [Parametrach CPU] -> [Operation Related Setting] (rysunek poniżej)

Inną ciekawą funkcją jest przełączanie trybu pracy sterownika za pomocą wejścia cyfrowego (2). W konfiguracji sterownika PLC FX5U należy wpisać numer wejścia cyfrowego [RUN] np. X1, natomiast [Contact Operation] określa logikę załączenia, RUN podczas podania sygnału na wejście lub RUN podczas braku sygnału na tym wejściu. Taką funkcja może znaleźć zastosowanie jako np. dodatkowe zabezpieczenie przed niepożądanym działaniem sterownika.

Czasowe skany programu

Czasowe skany programu, czy też “cykliczne przerwania” [Fixed scan] są wykonywane w określonym interwale czasowym. Te przerwania przerywają cyklicznie wykonywany program po zdefiniowanym przez użytkownika czasie, na przykład co 2 sekundy.  FX5U ma możliwość wprowadzenia 4 cyklicznych przerwań [I28, I29, I30, I31]. W parametrach CPU konfigurujemy częstotliwość ich wystąpień, moment kiedy mają być wykonane czy priorytet wystąpienia.

W opcji [Program Setting] (rysunek poniżej) są umieszczone wszystkie możliwe programy użytkownika (3), gdzie można zmienić ich kolejność wystąpienia, natomiast w przerwaniach, zmienić częstotliwość wystąpień.

RAS Setting – reakcja na błędy konfiguracji sterownika PLC FX5U

Co jeszcze można skonfigurować w naszym sterowniku? Ostatnia propozycja wpisu to zabezpieczenia oraz sposób reakcji na różnego typu błędy. [RAS Setting] umożliwia wprowadzenie ustawień dot. czasu trwania pierwszego i pozostałych skanów programu oraz wywoływanie kolejnych skanów programu z równym odstępem czasowym [Constatnt Scan] (1). Grupa druga jest przeznaczona błędom sterownika, oraz tego jaka ma być procedura podczas wykrycia jednego z nich. Kolejne grupy (3) i (4) są bliższe zagadnieniom diagnostyki sterownika, a mianowicie aktywacje diod, czy miejsce przechowywania historii zdarzeń.

Przedstawione powyżej funkcje konfiguracji sterownika FX5U to jedynie zalążek opcji tego modelu. Ma on wielkie możliwości, a dodatkowe moduły rozszerzeń tylko zwiększają jego funkcjonalność, wraz z pozycjami do konfigurowania. To powoduje, że co raz to więcej programistów kieruje wzrok na produkt Mitsubishi Electric do sprostania wymagającym aplikacjom.

Artykuł powstał we współpracy z iAutomatyka.pl