Człowiek… kim byłby człowiek bez teatru? Bez sztuki, aktorów, spektakli. Sztuka jest pokarmem dla naszej duszy. Pomaga przenosić się w czasie, chociażby do starożytnej Grecji, gdzie teatr się narodził. Opery, operetki, spektakle teatralne, balet… potrafią wywołać w nas wiele emocji, od radości na smutku kończąc. Dzisiaj rodzi się jeszcze inne pytanie: Czym byłby współczesny teatr bez… automatyki? I jak Mitsubishi wspiera sztukę?

[dropcap]T[/dropcap]eatr jest miejscem, gdzie wszystko wydaje się inne, tajemnicze i piękne zarazem. Mury, stare deski na scenie pamiętają niejedno wydarzenie, niejeden spektakl, niejedną nutę, niejeden uśmiech i niejedną łzę.

Teatr Wielki w Łodzi

Teatr Wielki w Łodzi jest artystycznym kontynuatorem swojej znakomitej poprzedniczki – Opery Łódzkiej, która była efektem pasji i zaangażowania Stowarzyszenia Przyjaciół Opery z jej głównymi przedstawicielami: Władysławem Raczkowskim, Tomaszem Kiesewetterem i Mieczysławem Drobnerem.
Od 1967 roku Teatr Wielki przedstawił publiczności 288 premier, wśród których były klasyczne dzieła operowe i baletowe, musicale i operetki, a także kompozycje wybitnych współczesnych polskich twórców; na scenie „Wielkiego” miały miejsce prapremiery światowe oper Romualda Twardowskiego – „Lord Jim” i „Maria Stuart” i głośne realizacje dzieł Krzysztofa Pendereckiego – „Diabły z Loudun” i „Ubu król”. Żadne jednak sukcesy teatru nie byłyby możliwe, gdyby nie znakomici soliści i poszczególne zespoły, którzy na przestrzeni wszystkich tych lat byli i są jego największą siłą.
Z wiekiem jednak teatr, mimo rosnącej rangi, stawał się coraz starszy, wiele elementów sceny wymagało modernizacji, a ręczny system sterowania elementami sceny był coraz częściej niewystarczający do wystawiania nowych spektakli. Wtedy, w 2012 roku, dzięki środkom pozyskanym z Funduszu Europejskiego, budynek Teatru Wielkiego przeszedł gruntowną – pierwszą od ponad 40 lat – modernizację.

Show must go on

W ramach unijnego projektu poprawy infrastruktury Teatru Wielkiego w Łodzi, którego celem ma być kształtowanie i rozwijanie kulturowej tożsamości regionalnej w województwie łódzkim w oparciu o sztukę operową, Mitsubishi Electric zostało zaproszone do udziału w tym projekcie. Zakres udziału firmy wiązał się ze zbudowaniem koncepcji i dostawą urządzeń do realizacji tego zadania. Na potrzeby wykonania aplikacji zaproponowano najnowocześniejsze regeneracyjne przetwornice częstotliwości.
Idea, który przyświecała tym modernizacjom, wiązała się ze zwiększeniem szybkości wymiany scenografii na scenie, aby sprostać najbardziej wymagającym spektaklom. Skrócenie czasu, potrzebnego na ruch sztankiet dekoracyjnych oraz ruchomych elementów sceny poprzez zastosowanie m.in. przetwornic częstotliwości, pozwoliłoby również na przejście z trybu ręcznego na automatyczny, gdyż do tej pory wszystko było kontrolowane przez wielu operatorów.
Modernizacja rozpoczęła się w roku 2013, i była kierowana przez dyrektora ds. infrastruktury, Grzegorza Kruchłego z ramienia Teatru Wielkiego oraz przez Grzegorza Kozioła z Mitsubishi Electric. Firma AB Industry, która wygrała przetarg, zwróciła się do nas z propozycją współpracy, ponieważ Mitsubishi posiadało już odpowiednie doświadczenie w tego typu instalacjach. Poprzednio z powodzeniem zaimplementowanych zostało kilka systemów sterowania w teatrach, m. in. w Tarnowie i Koszalinie.

Projekt ten był jednak inny niż dotychczasowe – pojawiły się wymagania związane z mieszaniem trybów
sterowania (pomiędzy w pełni automatycznym a manualnym) oraz synchronizacją wielu napędów w komunikacji światłowodowej. Aspekt ten wymagał stworzenia specjalnego oprogramowania dla falowników, który spełniałby powyższe wymagania. Cel został osiągnięty przy ścisłej współpracy z działem aplikacyjnym, zlokalizowanym w głównej siedzibie Mitsubishi w Japonii. Warto wspomnieć, że była to pierwsza tego typu aplikacja w Europie.
Automatyzacja Teatru Wielkiego w Łodzi opierała się nie tylko na instalacji 62 falowników, ale była wspomagana przez kompletną platformę iQ z modułami MOTION, kontrolującymi ruch, panelami HMI serii GOT 1000 oraz systemem SCADA.

Nowi aktorzy –
Przetwornice regeneracyjne

Oszczędność energii plus 60% oszczędności w pracach instalacyjnych, 40% oszczędności w przestrzeni montażowej szafy elektrycznej to redukcja całkowitych kosztów wdrożenia i użytkowania (TCO).
Przetwornice regeneracyjne posiadają zintegrowaną funkcję hamowania regeneracyjnego, pozwalającą oszczędzać energię i zmniejszać koszty w aplikacjach o wysokim momencie obrotowym, takich jak wciągarki, windy, nawijarki, przenośniki, maszyny testujące oraz separatory dośrodkowe. Funkcja regeneracji pozwala również uzyskać mniejsze i tańsze systemy napędowe oraz prostsze i bardziej kompaktowe układy aparatury rozdzielczej, co oszczędza przestrzeń w szafach sterowniczych i ogranicza koszty.

Przetwornice regeneracyjne skutecznie rozwiązują trzy główne problemy, związane z układami napędowymi w aplikacjach z wysokim momentem obrotowym o dużej mocy. Wspomniane problemy to: po pierwsze – największy udział w całkowitym zużyciu energii; po drugie – zajmowanie dużej przestrzeni; po trzecie – znaczne wymogi w zakresie rozproszenia ciepła. System regeneracji mocy, zintegrowany z przetwornicami, pozwala napędowi oddawać regeneracyjną energię hamowania z powrotem do sieci energetycznej, przy minimalnych stratach. Tę energię można następnie wykorzystać do innych celów, znacznie zmniejszając ogólne zużycie energii oraz koszty operacyjne. Ponadto, technologia regeneracji wytwarza mniej ciepła niż tradycyjne rezystory hamownia, co z kolei zmniejsza zapotrzebowanie na powierzchnię i jednocześnie zużycie energii, ponieważ nie są wymagane dodatkowe urządzenia chłodzące. W praktyce oznacza to, iż napędy z przetwornicami regeneracyjnymi wymagają do 60% mniej okablowania sieciowego i zajmują do 40% mniej powierzchni, niż rozwiązania konwencjonalne (w zależności od wydajności inwertera częstotliwości).
Takie oszczędności, w połączeniu ze znaczną energooszczędnością napędu, składają się na główną korzyść dla użytkowników: dużą redukcję całkowitych kosztów posiadania (ang. Total Cost of Ownership, TCO).

To jest nasza sztuka

To już koniec naszego scenariusza. Tym oto sposobem Teatr Wielki w Łodzi się odrodził na nowo. Można na zakończenie wrócić do pytania, postawionego na samym początku: Czym byłby teatr bez automatyki? Otóż śmiało można stwierdzić, że skoro teatr przetrwał setki, tysiące lat, to przez kolejne tysiące lat będzie funkcjonował równie dobrze, jak dotychczas. Lecz bezprecedensowo możemy powiedzieć, że automatyka w nieporównywalnym stopniu wspomaga teatr i aktorów oraz pozwala na jeszcze mocniejsze przeżywanie przez widza emocji związanych ze spektaklem.
Jako konkluzję warto zapamiętać że: „Automatyka i Robotyka to nie tylko przemysł i produkcja, ale też sztuka, którą wspólnie tworzymy”.
Jeśli pragną Państwo wspólnie z nami przeżyć emocje, które towarzyszyły nam podczas realizacji tego projektu, oraz zobaczyć, jak wygląda zaplecze teatru, zapraszamy do obejrzenia filmu zrealizowanego wspólnie ze studiem Imagine.

Źródło: www.operalodz.com